اختلال بلع ، یک اختلال پزشکی است که 15 میلیون آمریکایی را درگیر کرده است و هر ساله حدود یک میلیون نفر، مبتلا به این عارضه تشخیص داده می شوند. تمرین درمانی و فیزیوتراپی یکی از راه های درمان اختلال بلع است.
مطابق آژانس تدابیر و تحقیقات مراقبت از سلامت (AHCPR)، هر ساله بیش از 60000 آمریکایی به خاطر عوارض ناشی از اختلالات بلع، عموما ذات الریه – ناشی از ورود غذا یا بزاق به درون نای و ریه ها – می میرند.
بخش عظیمی از این موارد، از اختلال بلع ناشی از دلایل متعدد، عمدتا سکته مغزی، بیماری های تحلیل برنده نورولوژیکی و سرطان سر و گردن، نشات می گیرند.
یک نفر از هر 17 نفر، در طول زندگی خود به یکی از شکل های اختلال بلع دچار می شود، شامل 50 تا 75 درصد از بیماران سکته مغزی و 60 تا 70 درصد از بیمارانی که برای سرطان سر و گردن، تحت پرتودرمانی قرار می گیرند.
پیش بینی شیوع چنین بیماری های نورولوژیکی مثل پارکینسون و ای ال اس، 90 درصد است.
اهداف درمان و فیزیوتراپی اختلال بلع
بلع بی خطر یا کاهش خطر نفوذ / ورود مواد به مسیر تنفسی (کاهش خطر عفونت)
افزایش مصرف مواد از طریق دهان
روش های سنتی، تمام موارد زیر را به کار می برد، اما با این حال، بلع، طبیعی نیست، که این امر ممکن است باعث تکرار الگوهای بلع غیر طبیعی شود.
تکنیک های فعلی فیزیوتراپی و درمان اختلال بلع
ارزیابی با استفاده از تست های ابزاری بلع : معمولا بررسی اصلاح شده بلع به کمک باریم
تعیین ناحیه ضعف/کمبود
درمان بر اساس نتایج : اکثر درمان های امروزه، حول قدرت متمرکز شده اند و تحقیقات مستدل اندکی برای مستند سازی مزایای تمرین درمانی در تسکین اختلالات بلع وجود دارد
اکنون، کارورزان چشم انتظار قوانین محرزی برای تمرینات هستند تا بررسی کنند آیا می توانند آن ها را به اصول توانبخشی اختلال بلع ، برگردانند.
تکنیک های رایج / فعلی درمان اختلال بلع
1) تصحیح
اصلاحات کوتاه مدت
2) طرز ایستادن
مثال: حالت نشسته روی تخت در زاویه 90 درجه
چانه به سمت بالا، سر به صورت چرخیده
3) تغییرات غلظت رژیم غذایی و مایعات
مثال: رژیم سطح 2 با مایعات رقیق
تمرینات بلع رایج در درمان
بلع دشوار
سوپر-سوپرا گلوتیس
ماندلسون
شیکر
بلع دشوار
هدف: افزایش عقب کشیدگی پایه زبان و فشار، در طول فاز حلقی بلع و کاهش میزان غذای باقیمانده در شیار گلو.
کاربرد: بیمارانی که پس از بلع، باقیمانده غذا در شیار گلوی آن ها می ماند.
ملزومات:
فقط بلع بزاق
بلع غذا /مایع
دستورالعمل ها:
به طور طبیعی ببلعید اما هنگام بلع، با زبان و ماهیچه های گلو، با قدرت فشار وارد کنید. این فشار اضافه باید هنگام بلع، به وضوح در گلو قابل مشاهده باشد.
با هر بلع غذا/مایع، این کار را انجام دهید.
چند بار در روز، این تمرین را تکرار کنید.
تمرین و فیزیوتراپی بلع سوپرسوپرا گلوتیس
هدف: بستن مسیر هوایی در ناحیه تارهای صوتی و در طول بلع، برای افزایش بازگشت رو به عقب پایه زبان و تولید فشار و حذف مواد باقیمانده پس از بلع
کاربرد: بیمارانی که پس از بلع، دچار ورود مواد به مسیر هوایی می شوند. بیمارانی که می توانند دستورالعمل های چندگانه را دنبال کنند.
فقط بلع بزاق
بلع غذا/مایع
دستورالعمل ها:
نفس خود را نگه دارید، به سمت پایین فشار وارد کنید.
درحالی که با شدت می بلعید، به نگه داشتن نفس خود ادامه دهید.
پس از بلع، گلوی خود را صاف کنید/ فورا سرفه کنید.
دوباره ببلعید.
در هر بار بلع غذا/مایع این کار را انجام دهید.
چند بار در طول روز تکرار کنید.
هشدار: بیماران دارای فشار خون بالا و کنترل نشده، نباید این تمرین را به کار ببرند؛ فشار وارد کردن به سمت پایین ممکن است فشار خون را بالا ببرد. پیش از آغاز هر تمرین، با پزشک خود صحبت کنید.
تمرین نگه داشتن زبان (ماساکو)
هدف: افزایش محدوده حرکتی پایه زبان و ماهیچه های گلو.
کاربرد: بیمارانی که دچار کاهش حرکت پایه زبان / دیواره حلقی شده اند.
ملزومات
فقط بلع بزاق
بلع مایعات بین تکرار تمرینات
دستورالعمل:
کمی زبان خود را از دهان بیرون بیاورید. مرطوب نگه داشتن دهان برای انجام این تمرین کمک کننده است.
زبان خود را به آرامی با دندان نگه دارید.
در حالی که زبان، بیرون قرار گرفته است، ببلعید.
