آسیب نخاعی یا ضایعه نخاعی (Spinal Cord Injury) را می توان به عنوان یک اتفاق موقت، حاد و یا مزمن تعریف کرد. آسیب نخاعی یا ضایعه نخاعی منجر به آسیب عصبی می شود و بر عملکرد حرکتی، حسی، تنفسی، مجاری ادراری و همچنین عملکرد جنسی تأثیر دارد. وقفه های عصبی اتفاق افتاده در بدن بر اثر ضایعه نخاعی، فشار خون و توانایی تنظیم دمای بدن را تحت تأثیر قرار می دهد.
آسیب نخاعی(SCI) ، معمولا منجر به از دست دادن عملکرد حرکتی و یا حسی اندام تحتانی و فوقانی می شود. بنابراین ضایعات نخاعی (SCI) نه تنها بر سلامت جسمی و روحی افراد تأثیر دارند، بلکه تأثیر قابل توجهی بر خانواده ها، جوامع و مراقبت های بهداشتی در سراسر جهان دارند. کنترل آسیب های نخاعی (SCI) و حتی فیزیوتراپی کمر، به مدیریت و توانبخشی حساب شده نیاز دارد که به سطح و نوع آسیب نخاعی وارد شده، بستگی دارد.
پنج گام اساسی در مدیریت افراد دارای SCI و فیزیوتراپی ضایعه نخاعی عبارت است از:
ارزیابی اختلالات و محدودیت فعالیت ها
تعیین انتظارات با توجه به محدودیت فعالیت ها
شناسایی اختلالات کلیدی جلوگیری کننده از توانایی جسمانی
شناسایی و اجرای درمانهای فیزیوتراپی (تقویت، تحریک مفاصل، رشد مهارت حرکتی، عملکرد های تنفسی و قلب و عروق، کنترل درد)
ارزیابی نتیجه درمان ها
در مرحله اولیه پس از آسیب های نخاعی، مدیریت فیزیوتراپی، عمدتا در پیشگیری و مدیریت عوارض تنفسی و گردش خون و همچنین به حداقل رساندن تأثیر بی حرکتی بر روی فرد دارای SCI از جمله زخم بستر و کاهش انقباضات جسمانی است. به طور کلی فیزیوتراپی آسیب نخاعی متشکل از چند بخش است که به صورت جداگانه به قسمت های مختلف بدن می پردازد:
فیزیوتراپی تنفسی بعد از بروز عوارض آسیب نخاعی یا دیگر بیماری های مرتبط و افزایش ترشحات تنفسی و برای دستیابی به وضعیت تنفسی یکنواخت
فیزیوتراپی با استفاده از تکنیک های دستی برای نظارت و مدیریت وضعیت مفاصل و اعصاب محیطی
فیزیوتراپی حرکات و تمرینات ورزشی و کششی برای حفظ و تقویت تمام عضلات و اعصاب
استفاده از تجهیزات فیزیوتراپی برای تسهیل الگوهای عملکردی فعالیت و حفظ دامنه حرکتی تمامی مفاصل با توجه به محدودیت های تعیین شده توسط ارزیابی های اولیه
استفاده از جلسات آموزشی و آماده سازی خانواده و اطرافیان برای حمایت و آموزش بیمار و مراقبت از بیمار
فاز توانبخشی و فیزیوتراپی
توانبخشی روی کل بدن فرد دارای SCI، توجه و تاثیر دارد. نیازهای توانبخشی و فیزیوتراپی آسیب نخاعی در یک بخش تخصصی آسیب های نخاعی انجام می شود. اما اغلب توانبخشی در مراکز فیزیوتراپی در حالی که فرد منتظر انتقال به واحد ضایعات نخاعی است، آغاز می شود. روند توانبخشی آسیب نخاعی، یک فرایند هدفمند و با محدودیت زمانی است که با هدف تسهیل و استقلال حداکثری و بهینه سازی فرد در جامعه و سبک زندگی، انتخاب شده است.
فیزیوتراپی آسیب نخاعی یک مرحله اصلی در طی روند توانبخشی آسیب نخاعی است و شامل انواع درمان های فیزیوتراپی که به چندین حوزه بین المللی عملکرد، ناتوانی و سلامت از جمله عملکرد بدن و ساختار، محدودیت فعالیت و مشارکت، با بسیاری از موارد پرداخته است. درمان های فیزیوتراپی به منظور جلوگیری از اختلالات، محدودیت فعالیت ها و محدودیت های مشارکت در پیشگیری است.
