بر اساس آمارهای موجود، بیماری قلبی یکی از عوامل اصلی مرگ و میر در بسیاری از کشورهاست؛ این در حالی است که همه ما کم و بیش از اهمیت توجه به بیماری‌های قلبی و پیشگیری از آن‌ها آگاهیم. با این حال، چند درصد از ما دقیقاً می‌دانیم که چطور باید از این ماهیچه پرکارِ فداکار یعنی قلب مراقبت کنیم و چگونه می‌توانیم از سلامت قلب خود مطمئن شویم؟
برای حفظ سلامت قلب بسیار مهم است که آگاهی بیشتری در مورد مراقبت از خود در برابر بیماری‌های قلبی کسب کنیم. در این مقاله به بررسی پنج عامل مهم پرداخته‌ایم که به سلامت قلب شما کمک بسیاری خواهند کرد.
غربالگری قلب
در گام اول معمولاً پزشکان برای مشخص شدن وضعیت سلامت قلب فرد به عواملی از جمله فشار خون، قند خون، میزان کلسترول LDL (لیپوپروتئین با چگالی کم)، تری‌گلیسیریدها و اندازه دور کمر بیمار توجه می‌کنند. این معیارها تصویری از سلامت قلب فرد را نشان می‌دهند و اختصاصاً توجه به این عوامل می‌تواند در کاهش خطر سکته قلبی یا مغزی مؤثر باشد.
در ادامه مقاله به میزان مطلوب هر کدام از این موارد اشاره می‌کنیم و توضیح خواهیم داد که چرا این 5 مورد مهم هستند؛ همچنین نکاتی را برای بهبود آن‌ها خواهیم گفت. در کنار این موارد، به توصیه‌های جهانی برای بهبود این پنج معیار هم اشاره خواهیم کرد.
مقادیر مطلوب برای عوامل موثر بر سلامت قلب
با وجود آنکه معمولاً مقادیر مشخصی وجود دارد که در حالت عادی برای همه افراد ایده‌آل است، با این حال ممکن است پزشک بر اساس سن و دیگر فاکتورهای موثر بر سلامت قلب، توجه به عوامل دیگری را هم به شما پیشنهاد کند.
عامل اول: فشار خون
مقادیر مطلوب برای بیشتر افراد: کمتر از 80/120 میلی‌متر جیوه
فشار خون غیر طبیعی، عامل مهمی در به خطر انداختن سلامت قلب ما است، اعداد فشار خون نشان‌دهنده نیرویی است که جریان خون به دیواره رگ‌ها (شریان‌ها) وارد می‌کند؛ عددِ اول مربوط به زمانی است که قلب منقبض میشود (فشار خون سیستولیک) و عدد دوم مربوط به زمانی است که قلب در حال استراحت است (فشار خون دیاستولیک یا انبساطی). فشار خونِ شما نشان‌دهنده عملکرد قلب و شاخصی برای تعیین وضعیت سلامت قلب شما در شرایط مختلف است (مثلاً در زمانی که استراحت می‌کنید و یا در حال ورزش هستید).
این عدد همچنین وضعیت رگ‌های خونی را مشخص می‌کند؛ رگ‌هایی که باریک شده و قابلیت ارتجاعی آن‌ها کاهش یافته باشد، می‌توانند سبب بالا رفتن فشار خون شوند.
عامل دوم: تاثیر کلسترول LDL بر سلامت قلب
میزان مطلوب: کمتر از 100 mg/dL
یک آزمایش کلسترول (یا پروفایل چربی خون) فاکتورهای بسیاری را نشان می‌دهد. معمولاً پزشکان توجه بیشتری به لیپوپروتئین با چگالی کم (LDL) دارند؛ ذراتی که حدود دو سوم کلسترول خون را تشکیل می‌دهند. به کلسترول LDL اصطلاحاً کلسترول بد گفته میشود.
چرا میزان کلسترول LDL بر سلامت قلب تأثیرگذار است؟
ذرات LDL اضافه در داخل دیواره‌های رگ‌های خونی رسوب می‌کنند. در چنین شرایطی این ذرات توسط گلبول‌های سفید احاطه شده و منجر به آترواسکلروزیس یا تَصَلُّبِ شَرایین می‌شوند.
در مقابلِ LDL، لیپوپروتئین با چگالی بالا (HDL) وجود دارد که به آن کلسترول خوب گفته میشود. HDL، کلسترول را درون جریان خون جذب می‌کند و آن را به کبد باز می‌گرداند. کبد نیز باعث دفع آن از بدن میشود. به همین دلیل مقادیر بالای HDL، ریسک ابتلا به بیماری قلبی و سکته را کاهش می‌دهد.
عامل سوم: تری گلیسیریدها
میزان مطلوب: کمتر از 150 mg/dL
احتمالاً اسم تری‌گلیسیرید را کمتر از کلسترول شنیده‌اید، تری گلیسریدها شایع‌ترین شکل چربی در جریان خون هستند. مولکول‌های تری گلیسیرید از طریق غذا وارد بدن شده و انرژی مورد نیاز شما را تأمین می‌کنند. کالری‌ها، الکل و قند اضافی که در بدن مصرف نمی‌شوند، به تری گلیسیرید تبدیل شده و در سلول‌های چربی ذخیره می‌شوند.
چرا تری گلیسیرید بر سلامت قلب مؤثر است؟
همانند کلسترول LDL اگر میزان تری گلیسیرید هم بالا باشد، احتمال سخت شدن رگ‌ها (آترواسکلروز) بالا رفته و خطر سکته مغزی و قلبی افزایش پیدا می‌کند.
رعایت چه نکاتی باعث کاهش تری گلیسیرید خون میشود؟
محدود کردن مصرف مواد غذایی حاوی چربی‌های ناسالم، قند و یا هر دوی این موارد، مصرف غذاهای سرشار از اسیدهای چرب امگا 3 (مانند ماهی) و عدم مصرف الکل.
