داخل بدن ما با بافت نرمی به نام فاسیا پوشیده شده است. این بافت تمام ساختارهای بدن از جمله اندامها، عضلات، اعصاب و عروق خونی را پوشش می‌دهد. فاسیایی که ماهیچه‌های ما را پوشش می‌دهد، میوفاسیا نامیده می‌شود. وقتی میوفاسیا به دلیل استفاده بیش از حد و یا وارد شدن ضربه یا تروما دچار کشیدگی می‌شود، ممکن است پاره شده و از درون دچار چسبندگی گردد. این نقاط چسبندگی موسوم به “نقاط ماشه‌ای یا تریگرپوینت” می‌توانند از عملکرد صحیح عضلات جلوگیری کنند. نقاط ماشه ای باعث افزایش سفتی عضلات و حساسیت به لمس شدن آنها و کاهش محدوده حرکتی می‌شوند. علاوه بر این، درد و ناراحتی نقاط ماشه‌ای می‌تواند به سایر قسمت‌ها نیز منتقل شود. این تیر کشیدن درد “درد مرجع” نام دارد.
نقاط ماشه‌ای چگونه تشکیل می‌شوند؟
آسیب به عضلات و بافت همبند منجر به شکل‌گیری نقاط دردناک عضلانی یا نقاط ماشه ای می‌شوند. این آسیب به شیوه‌های مختلفی رخ می‌دهد. از جمله:
صدمات ناشی از استفاده تکراری از یک عضو بدن، صدها بار به صورت روزانه برای فعالیت‌هایی مانند تایپ کردن و استفاده از موس کامپیوتر، ابزارهای الکترونیک دستی، باغبانی، کارهای مربوط به خانه، محیط کار و غیره….
بلند کردن مکرر اجسام سنگین، بغل کردن بچه، جعبه، پوشیدن لباس محافظ و زره و یا بلند کردن بیماران بستری.
عادت قرار دادن بدن خود در حالت نامناسب به دلیل شیوه زندگی بی‌تحرک، نشستن بر مبلمان غیر راحت و با طراحی نامناسب.
انقباض و سفت شدن عضلات به علت استرس روانی، عاطفی.
وارد آمدن آسیب مستقیم مانند یک ضربه، فشار، شکستگی، پیچ خوردگی یا پارگی، به دلیل تصادفات، آسیب‌های ورزشی، سقوط از پله‌ها و مانند آن.
با کمال تعجب، نقاط ماشه‌ای حتی به علت عدم فعالیت، استراحت طولانی در بستر و یا نشستن طولانی مدت نیز می‌تواند ایجاد شود.
فیزیوتراپی در درمان تریگر پوینت
فیزیوتراپی یکی از موثرترین درمانهای این اختلال میباشد که فیزیوتراپیست پس از معاینه ی دقیق و ارزیابی حالت بدنی شما و شناسایی نقاط خاص ماشه ای راههای مختلفی را می تواند برای درمان انتخاب کند از جمله :
کمپرس سرد و گرم: سرما به منقبض کردن رگ‌های خونی کمک می‌کند که به نوبه‌ی خود باعث کاهش التهاب می‌شود. گرما باعث افزایش جریان خون می شود که بهبودی را تقویت می‌نماید. همچنین گرما باعث ریلکس شدن و شل شدن عضلات گرفته شده و درد را تسکین می‌دهد. در روی محل درد از کمپرس سرد و گرم استفاده کنید. یک کیسه ی پر از یخ که با حوله پوشیده شده و یا یک کیسه ی آب گرم می توانند برای مدت کوتاهی درد را از بین ببرند.
درمان دستی
این روش معمولاً با ماساژ درمانی ترکیب می‌شود. درمان دستی یک واژه‌ی کلی است که برای بسیاری از روشهای منیپولاسیون بافت نرم و به‌منظور بهبود گردش خون، شل کردن عضلات، افزایش دامنه‌ی حرکتی و بالا بردن سطح اندورفین مورد استفاده قرار می‌گیرد.
فشار
این روش شامل اعمال فشار با انگشت و یا ابزار دیگر بر نقطه ماشه‌ای و افزایش فشار تا حدی است که نقطه ماشه‌ای “آزاد شده” و نرم گردد. انواع مختلفی از این روش وجود دارد و متخصصان ماهر، روش مناسب برای درمان عضله هر بیمار را انتخاب می‌کنند.
اسپری و کشش
از جمله تکنیک‌های دیگری که استفاده می‌شود، تکنیک اسپری و کشش است که از یک اسپری خنک کننده تبخیری برای کشیدن عضلات استفاده می‌شود . در ابتدا این ماده ی خنک کننده را به روی پوست و در روی نقاط ماشه ای اسپری می کنند. این کار به شل شدن عضله کمک می کند. سپس آن عضله را می کشند. تا با ایجاد یک کشش کامل‌تر، به آزاد شدن نقطه ماشه‌ای کمک کند.
تحریک الکتریکی عصب‌ها (TENS) : در این روش سیگنال های الکتریکی که به درون بدن فرستاده می شوند باعث کاهش درد در نقاط ماشه ای خواهند شد.
لیزردرمانی: لیزر درمانی برای هدف قرار دادن نقاط ماشه‌ای و تحریک بافت‌های عمیق مناسب است. لیزر تراپی مدت‌زمان بهبودی را کاهش داده، درد را از بین برده، گردش خون را تقویت کرده و باعث تسکین تورم می‌شود.
مگنت تراپی: مگنت تراپی یا مغناطیس درمانی یکی از روش های درمانی ایمن و کم عارضه مورد استفاده در فیزیوتراپی است که موجب تسکین درد و تسریع روند بهبودی بدن و ترمیم آسیب ها می شود.
شاک ویو تراپی: امواج صوتی با انرژی زیاد که در شاک ویو تراپی مورد استفاده قرار می گیرند در بافت های بدن اثر کرده و موجب تسریع رشد سلولی، ترمیم بافتی، تسکین درد و بازیابی تحرک بدن می شود.
تمرینات کششی و تصحیح یا اصلاح وضعیت بدنی : انجام برنامه تمرینی مناسب تحت نظر فیزیوتراپیست به افزایش استحکام و استقامت عضلات کمک کرده و از این طریق در تسکین درد ناشی از نقاط ماشه ای موثر است. بدون شک کشش منظم باعث کسب نتیجه‌ی مطلوب در بسیاری از بیماران می‌شود. اگر بیمار متوجه شد که انجام حرکات کششی باعث تشدید درد و مشکل می‌شود، باید حرکات کششی را متوقف کرده و از دیگر روشهای درمانی استفاده کند.
ماساژ
ماساژ راه بسیار خوبی برای ریلکس کردن، رفع درد عضلانی و تسریع بهبود بیماری‌های مختلف است. علاوه بر این مزایای فیزیکی، ماساژ یک تجربه آرام بخش همراه با اثرات کاهنده استرس میباشد.
در طی ماساژ نقطه ماشه‌ای، فشار به همان شیوه ماساژ شیاتسو اِعمال می‌شود. اما به جای کانالهای انرژی بدن، فشار به طور مستقیم بر گره‌های عضلانی اِعمال می‌شود. در طول این ماساژ، گردش خون در عضلات تحریک می‌شود و اجازه می‌دهد تا عضلات ریلکس شده و در نهایت گره‌های عضلانی ناپدید شوند.
فونوفورزیس
در روش فونوفورزیس از اولتراسوند برای وارد کردن یک پماد کورتیکواستروئید موضعی (پماد ضد التهاب) با فشار به داخل عضله استفاده می‌شود. این روش شامل استفاده از فشار آزاد کننده و مداوم به نقطه ماشه‌ای است تا زمانی که درد کاهش می‌یابد.
اولتراسوند تراپی
اولتراسوند تراپی همان فونوفورزیس است، اما در آن از کرم کورتیکواستروئید استفاده نمی‌شود. در این روش، فقط امواج صوتی بر روی سطح پوست اِعمال می‌شود، اما به سمت استخوان هدایت می‌شود. امواج صوتی پس از برخورد با استخوان، از آن منعکس شده و به بافت‌های عضلانی گرما می‌بخشد.
امواج صوتی باعث ایجاد لرزش های میکروسکوپی در مولکول های عمیق بافت شده و باعث ایجاد گرما در اثر اصطکاک می شوند. این گرما، می تواند در سطح مولکول های بافت، فرایند ترمیم بافت نرم و متابولیسم را تحریک کند.
سوزن خشک یا درای نیدلینگ
یکی از بهترین روشهای درمانی درد میوفاشیال ، ” سوزن خشک ” ( یا درای نیدلینگ DN یا درمان دستی داخل عضلانی یا همان Medical Acupuncture یا Western Acupuncture ) است . در این روش از سوزن طب سوزنی استفاده می شود که به سمت نقطه ماشه ای هدایت می شود. اگر چه از سوزن طب سوزنی استفاده می شود اما درمان بر پایه دلایل طب غربی استوار است . در طب سوزنی مدرن بر خلاف طب سوزنی کلاسیک شرقی و سنتی ، ارزیابی ها و تشخیص های پزشکی و فیزیوتراپی وارد می شوند و اغلب یک دلیل نوروآناتومیک برای اتنخاب محل ورود سوزن و یک دلیل نوروفیزولوژیک برای توجیه اثرات درمان مطرح می شود .
سوزن خشک یک روش تهاجمی است که در طی آن از یک سوزن استریل محکم استفاده می شود. این روش شامل فرو کردن مکرر سوزن در تریگرپوینت میو فاشیال می باشد. هدف از این کار، غیر فعال کردن تریگر پوینت با استفاده از پاسخ های پرش موضعی عضلانی می باشد. این پاسخ پرشی عضله، باعث رها سازی بافت کوتاه شده ی عضلانی می شود. نتیجه ی کار، شل شدن عضله و از بین رفتن درد می باشد. ایجاد این پاسخ پرش عضله، کلید غیر فعال کردن موفقیت آمیز تریگرپوینت می باشد. هیچ گونه دارویی نیز به فرد تزریق نمی شود.
غیر فعال کردن تریگر پوینت می تواند بلافاصله علائم و نشانه ها را از بین ببرد.
مزیت سوزن زدن بدون تزریق دارو در مقابل روش های درمانی دیگر این است که با استفاده از این روش می توان قسمت های مختلف و عمیق تر عضله را که به وسیله ی دست نمی توان به آن ها دست پیدا کرد، تحت درمان قرار داد.
